MỘT VỊ VUA ĐĂNG QUANG: VUA GIẢ

MỘT VỊ VUA ĐĂNG QUANG:

VUA GIẢ

            Trong sứ điệp nầy, chúng ta bắt đầu kỷ nguyên thứ 5 của loạt bài EPIC: Câu chuyện đáng kinh ngạc nói tới Đức Chúa Trời và thế gian. 

            Chúng ta kết thúc bài học vừa qua với mặc khải Naômi đang bồng ẳm Ôbết, cháu nội của bà, ở bên hông mình. Khi các quan xét cai trị, chẳng có vua trong xứ Israel và sự hỗn loạn về mặt đạo đức tể trị “ai nấy làm theo ý mình cho là phải”. Nhưng sự chào đời của Ôbết, đánh dấu một sự thay đổi. Ông sẽ trở thành ông nội của David, là vì vua sẽ lãnh đạo dân sự mình quay trở lại với mối quan hệ phải lẽ với Đức Chúa Trời.

            Chúng ta bắt đầu sứ điệp nầy, mở ra ở I Samuên, với câu chuyện nói tới sự ra đời của một con trẻ khác. Đức Chúa Trời đã làm ra một phép lạ (một việc mà chúng ta đã nhìn thấy trước đây và sẽ có nữa) để khởi sự cuộc đời của Samuên. Ông chào đời cho Anne từng son sẻ và ông phục vụ Đức Chúa Trời bằng cách sửa soạn Israel để có một vì vua.

            Samuên đã được ban cho nhiều tước hiệu khác nhau trong cuộc đời ông. Ông được gọi là Quan Xét, là tiên tri, là đấng tiên kiến, và thường được thấy trong vai trò một giáo sư. Ông là người mà hết thảy dân Israel đều nhìn về để tìm gặp một sự công bình. Đức Chúa Trời đã vùa giúp ông để tái nối kết 12 chi phái, họ đã bị cách ly với nhau trong suốt thời kỳ các quan xét.

            I Samuên 3:19-21: “Sa-mu-ên trở nên khôn lớn, Đức Giê-hô-va ở cùng người: Ngài chẳng để một lời nào của người ra hư. Từ Đan cho đến Bê-e-sê-ba, cả Y-sơ-ra-ên đều biết rằng Sa-mu-ên được lập làm tiên tri của Đức Giê-hô-va. Đức Giê-hô-va cứ hiện ra tại Si-lô, vì ấy tại Si-lô mà Đức Giê-hô-va hiện ra cùng Sa-mu-ên, khiến cho người biết lời của Ngài”.

            Cả nước đều công nhận Samuên là phát ngôn viên của Đức Chúa Trời, Ngài “chẳng để một lời nào của người ra hư”. Samuên chưa hề đánh một trận nào cả. Ông chưa hề lãnh đạo một đạo quân. Tuy nhiên, ông có uy quyền lớn lao hơn và lâu dài hơn bất kỳ một quan xét ‘quân sự’ nào trước ông và Samuên đã được kêu gọi phải xức dầu cho hai vị vua đầu tiên của dân Israel.

            Thứ nhứt, một lời về chế độ quân chủ theo các giới hạn tổng quát. Tại sao là quan trọng khi Israel được ban cho một vì vua và vì vua nầy thích ứng với câu chuyện EPIC như thế nào?

            Khi nhìn lại công cuộc sáng tạo, chúng ta nhớ Đức Chúa Trời đã thiết lập hai người đầu tiên để cai trị “cá dưới biển, chim trên trời và các vật sống bò trên mặt đất”. Rồi do sự loạn nghịch của ông, Ađam đã tiêm nhiễm loài thọ tạo thanh sạch với tội lỗi và bóng tối tăm. Kể từ dạo ấy, chúng ta trông đợi một người con của Ađam đến để sắp xếp lại mọi việc. Israel là tuyển dân do Đức Chúa Trời lựa chọn là qua họ phước hạnh sẽ đến với mọi dân tộc. Nhà vua công bình mà cả thế gian trông đợi sẽ bước vào lịch sử trong vai trò vua của dân Israel.

            Quyền quản trị của Đấng Mêsi, là Ađam thứ hai, sẽ nâng cao từng con cái nhân loại lên cấp độ hoàng gia những người nam người nữ nào đang trị vì trong cuộc sống. Vì vậy, trong dòng lịch sử khi Israel được ban cho “một người vừa lòng Đức Chúa Trời” là vua của họ, bước kế tiếp (dù chưa phải là bước sau cùng) trong câu chuyện nói tới sự cứu rỗi cần phải thực hiện.

             Trở lại với phân đoạn Kinh thánh của chúng ta, chức vụ lãnh đạo của Samuên đã kêu gọi dân Israel trở lại thống nhất giữa vòng các chi phái, nhưng chưa tin cậy vào Đức Chúa Trời. Vì dân sự cứ khăng khăng theo đường lối của riêng họ, Samuên trước tiên xức dầu cho một vì vua chỉ biết có thất bại, là Saulơ, trước khi nhận ra và xức dầu cho người mà Đức Chúa Trời tuyển chọn, là David.

            I Samuên 8:4-20: “Hết thảy những trưởng lão đều hiệp lại, đến tìm Sa-mu-ên tại Ra-ma, và nói rằng: Kìa, ông đã già yếu, còn các con trai ông lại chẳng noi theo gương của ông. Bây giờ, xin hãy lập trên chúng tôi một vua đặng đoán xét chúng tôi, y như các dân tộc khác đã có rồi. Các lời chúng nói rằng: Hãy ban cho chúng tôi một vua đặng đoán xét chúng tôi; chẳng đẹp ý Sa-mu-ên; Sa-mu-ên bèn cầu khẩn Đức Giê-hô-va. Đức Giê-hô-va phán cùng Sa-mu-ên rằng: Hãy nghe theo mọi lời dân sự nói cùng ngươi; ấy chẳng phải chúng nó từ chối ngươi đâu, bèn là từ chối ta đó, hầu cho ta chẳng cai trị chúng nó nữa. Chúng nó đối ở cùng ngươi y như chúng nó đã thường làm từ khi ta đem chúng nó ra khỏi xứ Ê-díp-tô cho đến ngày nay: chúng nó đã lìa bỏ ta đặng hầu việc các thần khác. Vậy bây giờ, hãy nghe theo lời chúng nó, song chớ quên báo cáo cho chúng nó cách nghiêm trang và tỏ ra cho biết vua cai trị chúng nó đó sẽ đãi chúng nó ra làm sao. Sa-mu-ên thuật lại mọi lời của Đức Giê-hô-va cho dân sự đã cầu xin Ngài một vua, mà rằng: Này là cách của vua sẽ cai trị các ngươi. Người sẽ bắt con trai các ngươi đặng đánh xe mình, hoặc đặt vào quân kỵ, để chạy trước xe của người. Người sẽ lập chúng nó làm trưởng ngàn người và và trưởng năm mươi người, hoặc bắt chúng nó cày ruộng người, gặt mùa màng người, chế tạo binh khí người, và đồ đạc của xe cộ người. Người sẽ bắt con gái các ngươi làm thợ chế dầu thơm, làm đầu bếp, và thợ bánh mì. Người sẽ thâu vật tốt nhất của ruộng, vườn nho, và cây ô-li-ve của các ngươi, đặng phát cho tôi tớ người. Người sẽ đánh thuế một phần mười về ngũ cốc và vườn nho các ngươi, mà phân phát cho những hoạn quan và tôi tớ người. Người sẽ bắt những tôi trai, tớ gái, trai tráng hạng của các ngươi, đến đỗi bắt con lừa các ngươi, mà dùng vào công việc người. Người sẽ đánh thuế một phần mười về những bầy chiên các ngươi, và các ngươi sẽ làm tôi mọi người. Bấy giờ các ngươi sẽ kêu la vì cớ vua mà các ngươi đã chọn, nhưng Đức Giê-hô-va không nghe các ngươi đâu. Dân sự chối không nghe lời của Sa-mu-ên, mà rằng: Không, phải có một vua trên chúng tôi. Chúng tôi muốn như các dân tộc khác; vua chúng tôi sẽ đoán xét chúng tôi, đi trước đầu chúng tôi, mà đánh giặc cho chúng tôi”.

            Samuên, ông phải cung ứng cho chúng tôi một vì vua! Điều chi là sai với đòi hỏi nầy và lý do tại sao nó dẫn tới chỗ thất bại khi Saulơ là vì vua thứ nhứt của Israel? Thứ nhứt, các trưởng lão của Israel nói với Samuên giống như thể ông chuyên chủ trì các biến cố vậy. Họ nói giống như thể một người có thể nắn đúc lịch sử có lẽ là người lãnh đạo quân đội, có lẽ là người giàu có, có lẽ là người giống như Samuên với uy quyền ‘tôn giáo’. Trong bất kỳ trường hợp nào, đây là con người với quyền lực, không phải là Đức Chúa Trời, là người được kêu gọi làm thay đổi thế giới.

            Chắc chắn có một lời cảnh cáo ở đây đối với cấp lãnh đạo thuộc linh nào đang tận hưởng việc được đặt lên một cái bệ, được đặt vào vị trí của Đức Chúa Trời. Nhưng chẳng có một tiên tri, thầy tế lễ, mục sư hay giáo hoàng nào trong thế gian có thể tạo ra một vì vua. Chỉ một mình Đức Chúa Trời đang lèo lái dòng lịch sử. Các trưởng lão của Israel đã bất kỉnh với Chúa khi họ nói giống như thể Samuên là nhà chuyên tạo dựng người làm vua.

            Thứ hai, chúng ta để ý thấy rằng Israel muốn có một vì vua giống như các dân khác. Tại sao ý đó dường giống như một ý tốt chứ? Bởi vì, các vị vua ở chung quanh họ vốn khắc nghiệt và hỗn loạn đã minh chứng, hành động của họ có thể dự đoán được. Các bạo chúa hết thảy đều y như nhau.

            Nhưng một vì vua trong sự lựa chọn của Đức Chúa Trời sẽ kêu gọi dân tộc chọn lấy sự công bình và thái độ dũng cảm. Vị vua nầy sẽ lèo lái dân tộc vào con đường hy sinh để đạt cho kỳ được một tương lai khấm khá hơn. Các trưởng lão của Israel mong muốn một vì vua giống như các dân khác vì họ muốn Đức Chúa Trời hằng sống phải ở một khoảng xa xa.

            Trong Philíp 3:19, chúng ta đọc thấy những kẻ giả mạo, họ sống rất tôn giáo song chẳng trung tín với Chúa, họ sống giống như những kẻ thù nghịch với thập tự giá của Đấng Christ ‘lấy bụng mình làm chúa mình’. Tương tự, các nước chung quanh trong thời của Samuên đã có những bạo chúa bụng bự và các vị vua được xem là thần linh. Các trưởng lão của dân Israel mong muốn một vì vua giống như thế cho chính họ; một vì vua cung ứng sự an ninh giả tạo, lợi ích tạm thời, chẳng có một lời kêu gọi nào to tát hay đức tin lâu dài. Hạng người nầy mong muốn một nhà vua giống như các dân kia. Đúng là một đòi hỏi rất dại dột.

            Và sau cùng, họ muốn có một vì vua “đánh giặc cho chúng tôi” (I Samuên 8:20). Một vì vua công bình sẽ dạy cho dân sự mình tham dự các trận đánh quan trọng cho chính bản thân họ. Các trưởng lão nầy của Israel mong muốn sự an ninh mà chẳng cần phải trả một giá nào hết. Đức Chúa Trời hướng dẫn Samuên cảnh cáo dân sự và nếu họ chối bỏ lời cảnh cáo vừa ban cho họ về những gì họ đòi hỏi, họ phải đón nhận mọi hậu quả. Kết quả là, Saulơ trở thành vì vua thứ nhứt của dân tộc, vị anh hùnh tạm thờ của họ và là nuối tiếc lâu dài của họ.

            Tôi muốn kết thúc sứ điệp nầy với một sự xem xét về con người Saulơ. Nguyện những sự lựa chọn trong đời sống của ông cung ứng cho chúng ta một cái nhìn sâu sắc vào chính bản thân mình. 

            I Samuên 9:1-2: “Bấy giờ, có một người Bên-gia-min, tên là Kích, con trai A-bi-ên, cháu Xê-rô, chắt Bê-cô-rát, chít A-phi-ác, là con trai của một người Bên-gia-min. Kích vốn một người dõng sĩ, có một con trai, tên là Sau-lơ, còn trẻ và lịch sự. Trong dân Y-sơ-ra-ên chẳng ai lịch sự bằng người; người cao hơn cả dân sự từ vai trở lên”.

            Hãy chú ý lý do duy nhứt Saulơ rất có ấn tượng là vì ông rất cao ráo. Và không những cao ráo, mà còn lịch sự, cơ bắp tốt, ánh mắt nhanh nhẹn, v.v… Ông trông rất lịch sự và vì lý do đó, ông lôi kéo sự chú ý vào bản thân ông như hạng người điển trai thường làm. Thế rồi chúng ta nhìn thấy ông trong hành động.

            I Samuên 9:3-27 giới thiệu Saulơ với câu chuyện nói tới những con lừa đi lạc. Saulơ đi ra với tôi tớ mình đặng tìm kiếm mấy con thú đi lạc (họ không hề gặp được chúng) và trong dãy biến cố ấy được chỉ thẳng vào Samuên. Câu chuyện làm nổi bật những bất cập của Saulơ. Chúng ta khám phá ra, Saulơ không nhìn biết Samuên cả về sự hiện hữu và vai trò của ông là một tiên tri trong xứ Israel. Tôi tớ có nhiều khả năng của Saulơ đưa ra một món quà trình diện và sắp xếp một cuộc gặp gỡ giữa hai người.

            Khi cấp độ quan tâm về nhu cần của dân tộc lớn lên, một công việc mới của Đức Chúa Trời trong khi Saulơ cứ mãi lo tìm mấy con thú bị lạc mất. Dáng dấp ấn tượng của ông không xứng với cấp độ nhỏ nhen về lợi ích và khả năng của ông.

            Hãy xem xét Samuên, nhà tiên tri, nói với Saulơ, kẻ tìm kiếm con lừa: 

            I Samuên 9:20-21:  “Còn những lừa cái mà ngươi đã mất ba ngày nay, chớ lo lắng về chúng nó; vì đã kiếm được rồi. Vả lại, mọi vật quí trọng hơn hết trong Y-sơ-ra-ên đã dành cho ai? Há chẳng phải cho ngươi và cho cả nhà của cha ngươi sao? Sau-lơ đáp: Tôi chỉ là một người Bên-gia-min, là một chi phái nhỏ hơn hết trong Y-sơ-ra-ên; nhà tôi lại là hèn mọn hơn hết các nhà của chi phái Bên-gia-min. Nhân sao ông nói với tôi giọng như vậy”.

             ‘Tôi chẳng là gì cả trong một xứ chẳng ra gì hết; ông đã gặp một gã vớ vẩn rồi. Ông đang nói tới điều gì trong thế gian vậy?’ Saulơ về sau là khách mời danh dự ở một bữa tiệc, được xức dầu làm vua và phủ lút với ơn ban nói tiên tri, thế mà ông ta chẳng nắm bắt được điều chi đang xảy đến cho mình. Sau cùng, Samuên nhóm Israel lại giới thiệu họ với nhân vật sẽ trở thành vua của họ.

            I Samuên 10:21-22: “Người biểu chi phái Bên-gia-min đến gần từ họ hàng, rồi họ Mát-ri được chỉ định. Đoạn, Sau-lơ, con trai của Kích được chỉ định. Người ta tìm Sau-lơ nhưng không thấy. Chúng bèn hỏi lại Đức Giê-hô-va rằng: Còn có người nào khác sẽ đến đây chăng? Đức Giê-hô-va đáp: Kìa, nó ẩn trong đồ đạc kia”.

            Ông đã ẩn náu vì ông biết mình không phải là vua mà người ta đang có cần.

            I Samuên 10:23-24: “Người ta chạy tìm người tại chỗ đó. Sau-lơ ra mặt giữa dân sự, người cao hơn cả chúng từ vai trở lên. Sa-mu-ên nói cùng cả dân sự rằng: Các ngươi có thấy người mà Đức Giê-hô-va đã chọn chăng? Trong cả dân sự không có ai giống như người. Hết thảy đều tung hô mà la lên rằng: Nguyện vua vạn tuế!”

            Thế là Saulơ trở thành vì vua thất bại đã được nói trước khi Israel đòi có một vị vua giống như các nước khác đã có. Ông đã cố hết sức nhưng sự phán xét của ông là khủng khiếp, chính sách của ông là dại dột, nổ lực của ông nơi quyền lãnh đạo thuộc linh là sai lầm.

            Saulơ không thể xử lý được với sự ghen tỵ và dại dột ngày càng tăng của mình. Ông không thể tự quản lấy mình được nữa; ông không thể cai trị dân tộc mình; rồi sau cùng ông ta chết nơi chính tay mình, chẳng có chút danh dự nào cả.

            Mọi thất bại của Saulơ đều rất quen thuộc. Những gì ông có ở trong lòng không bao giờ thích hiệp với những điều ông có ở bề ngoài. Ông không thể sống theo những mong đợi được dựng nên từ cái bề ngoài của ông. Và Saulơ vốn biết rõ ông là một kẻ chẳng ra hết. Ông không có những tham vọng cả về chính trị lẫn thuộc linh, một nhà nông bình thường cao lớn và đẹp trai.

            Chúng ta phải nói rõ tình trạng chẳng đặng đừng của Saulơ là lỗi của Đức Chúa Trời và tôi cho rằng đấy cũng là tình trạng của chúng ta nữa. Đức Chúa Trời có quyền đặt chúng ta vào một chỗ mà chúng ta không mong muốn. Chính đặc quyền của Ngài cung ứng cho chúng ta trách nhiệm mà chúng ta cứ lẫn tránh. Ngài có thể đặt để chúng ta trong một gia đình mà chúng ta không biết phải yêu thương như thế nào và đặt những gánh nặng trên vai chúng ta mà chúng ta ao ước chúng ta không nên có.

            Vì vậy, chúng ta sẽ làm gì khi Đức Chúa Trời ban cho chúng ta một phần việc mà chúng ta không phù hợp? Chúng ta phải công nhận nhu cần của mình rồi tìm kiếm Chúa.

            Saulơ chưa bao giờ quì gối xuống, chưa bao giờ cầu xin giúp đỡ. Ông không hề nhìn nhận mình không phải là con người mà ông đáng phải có. Các sai lầm của ông trong vai trò nhà vua không dẫn tới sự hạ mình mà dẫn tới chỗ trơ tráo ngày càng thêm. Đức Chúa Trời đã cung ứng cho Saulơ một nhà tư vấn lỗi lạc nơi Samuên và một con trai tài giỏi nơi Giônathan và một người bạn hữu đầy năng tài nơi David. Những người nầy có thể trợ giúp cho Saulơ cai trị tốt đẹp, nhưng ông đã từ chối không công nhận những bất cập của mình.

            Khi tôi còn là một Cơ đốc nhân trẻ tuổi, có người trao cho tôi một quyển sách. Đề tựa luôn luôn cuốn hút tôi: Farewell to the Fake ID [tạm biệt với ID giả mạo]. Thử bảo vệ một cái ảnh giả, có một hư cấu về mặt thuộc linh, là chết chắc. Saulơ không phải là người mà ông ta đã trở thành. Ông ta mang lại sự sụp đổ cho bản thân mình và nhiều người khác vì ông ta không thể nhìn nhận việc ấy.

            Giờ đây, chúng ta bắt đầu kỷ nguyên thứ 5 trong loạt bài EPIC. Kỷ nguyên các vua của Israel khởi sự thật là xấu xa: một dân tộc chối bỏ Đức Chúa Trời bằng mọi đòi hỏi của nó và một vì vua thái độ kiêu ngạo của người là sự suy đồi của người. Nhưng hãy đợi đấy. Nhà vua đến kế đó chẳng phải là không ra gì giống như Saulơ đâu.